De Groeneweg en vzw Autarkie begeleiden mensen met autisme en ad(h)d: “Focus op kansen in plaats van beperkingen.”
Inclusiviteit op de werkvloer is meer dan ooit een aandachtspunt voor veel bedrijven. Toch botsen mensen met een (arbeids)beperking, waaronder mensen met ad(h)d en autisme, vaak op drempels wanneer ze op zoek zijn naar werkbaar werk. ESF Vlaanderen lanceerde de oproep ‘Inclusieve Ondernemingen’, waarmee dienstverleners Vlaamse ondernemingen inclusiever willen maken om zo de talenten van mensen met een beperking in te zetten op de werkvloer. Naar aanleiding van de ‘Internationale dag voor mensen met een beperking’ vertelt ondernemer Niels Groeneweg over zijn traject.
Sinds 1992 staat 3 december bekend als ‘Internationale dag voor mensen met een beperking’. Met deze dag wil de Verenigde Naties gelijke kansen en rechten voor mensen met een beperking op de agenda (blijven) zetten. Ook ESF Vlaanderen gelooft in het arbeidspotentieel van deze mensen. Met de oproep ‘Inclusieve Ondernemingen’ ging ESF op zoek naar dienstverleners die projecten wilden ontwikkelen om ondernemingen inclusiever te maken. Tien dienstverleners gingen met deze oproep aan de slag, waaronder Unizo met het project ‘Elk talent aan boord’. Oprichter van De Groeneweg en medeoprichter van de vzw Autarkie Niels Groeneweg klopte bij hen aan voor een HR-scan en ondersteuning. Hij vertelt over zijn ervaring als autismecoach.
Van financieel adviseur tot autismecoach
De carrière van Niels begon in de wereld van cijfers en data. Voor hij De Groeneweg en de vzw Autarkie oprichtte, was hij aan de slag als financieel adviseur en business intelligence consultant. Die job was echter niet echt zijn ding; Niels bleek vooral uit te blinken in het coördineren en creëren van draagvlak voor mensen met een beperking binnen de teams. Een carrièreswitch kondigde zich aan door een combinatie van factoren.
Niels Groeneweg: “In de loop der jaren werd ik vader van vier zonen, waarvan twee met autisme. Thuis was er veel aandacht voor hen nodig, en op werkvlak kwam ik steeds meer vast te zitten. Toen begon ik na te denken over wat ik wou in de toekomst. Je mag het gerust een midlifecrisis noemen (lacht). Aangezien ik door mijn thuissituatie interesse had in het onderwerp autisme, volgde ik in die periode een opleiding over autismestoornissen aan de Karel De Grote-hogeschool, zodat ik ook de theoretische bagage meehad. In februari 2020 heb ik dan beslist om De Groeneweg op te richten, een centrum voor autismecoaching.”
Door de uitbraak van de coronapandemie kon Niels niet meteen actie ondernemen om De Groeneweg uit te bouwen. Hij besloot daarom om intussen een online concept op te zetten, samen met onderwijskundige en psychologe Daphne Schmutzer. Uit hun samenwerking groeide de vzw Autarkie.
Niels:“’Autarkie’ staat voor zelfredzaamheid, voor jezelf kunnen zorgen. Met de vzw bieden we online trainingen aan mensen met ad(h)d en autisme, om hen zo zelfredzaam mogelijk te laten zijn in deze maatschappij. Dat gaat van ‘omgaan met stress’ en ‘wat is een vaccinatie’ tot ‘hoe stel ik een vraag op het werk’. We voorzien een chatfunctie voor als mensen vastlopen, zodat we hen extra informatie kunnen geven. Daarnaast hebben we binnen die digitale omgeving een extra platform gecreëerd voor de omgeving van deze mensen, zoals werkgevers, mantelzorgers, hulpverleners… zodat ook zij bij ons terechtkunnen met vragen.”
[[{"type":"media","view_mode":"media_large","fid":"5554","attributes":{"alt":"","class":"media-image","height":"263","width":"480"}}]]
De Groeneweg en vzw Autarkie bieden vandaag een complementair aanbod voor jongeren en volwassenen met ad(h)d, autisme en/of hoogbegaafdheid. Waar vzw Autarkie als opleidingscentrum vooral digitale trainingen aanbiedt, focust De Groeneweg meer op individuele begeleiding op maat. Niels en zijn collega’s stemmen daarbij het aanbod niet enkel af met psychiaters en dokters, maar ook met mensen met een beperking zelf. Die betrokkenheid geeft de beste garantie op een aanbod met reële impact. En dat deze aanpak werkt, blijkt uit de stijgende vraag naar ondersteuning en begeleiding.
Niels:“De Groeneweg zit bijna aan het plafond wat begeleiding betreft, vzw Autarkie krijgt binnenkort de hulp van een stagiaire die twee dagdelen per week de chatfunctie komt bemannen. Ik hecht daarbij veel belang aan inclusiviteit en diversiteit. Wat we vertellen tegen onze klanten, willen we ook in onze organisatie doorvoeren. Je kan niet tegen anderen zeggen dat mensen met autisme meetellen in de maatschappij als je dat zelf niet in de praktijk omzet.”
De persoon en het verhaal achter de mens staan daarbij centraal, en niet zozeer de professionele ervaring. Het gaat meer om de passie voor het vak en de materie dan de kleur van het verleden. Om die HR-processen uit te tekenen binnen de context van De Groeneweg en vzw Autarkie, kon Niels een beroep doen op de HR-scan en ondersteuning van Unizo, die binnen hun ESF-project tools uitwerkten om inclusieve ondernemingen te ondersteunen.
[[{"type":"media","view_mode":"media_large","fid":"5555","attributes":{"alt":"","class":"media-image","height":"446","width":"365"}}]] [[{"type":"media","view_mode":"media_large","fid":"5559","attributes":{"alt":"","class":"media-image","height":"344","width":"480"}}]]
(Niels ontving van Unizo een inclusiviteits- en diversiteitscertificaat)
Neurodiversiteit als opportuniteit
Bij ‘mensen met een beperking’ denken veel mensen niet meteen aan ad(h)d, autisme of hoogbegaafdheid. Toch kunnen deze vormen van neurodiversiteit beperkend zijn, niet in het minst voor de persoon zelf.
Niels:“Mensen met ad(h)d, autisme of hoogbegaafdheid denken anders dan mensen die ‘neurotypisch’ zijn en functioneren zoals de maatschappij verwacht. Op werkgebied kan dat problemen opleveren, want die mensen worden niet altijd begrepen door hun omgeving. Ze ervaren drempels om in een groep te werken of kunnen moeilijk omgaan met prikkels. Dat kan storend of beperkend zijn, niet in het minst voor de persoon zelf. Het doel van inclusiviteit is dan ook om ervoor te zorgen dat die storingen en beperkingen geëgaliseerd worden.”
Het integreren van inclusiviteit op de werkvloer begint bij bewustzijn en awareness. Werkgevers en werknemers moeten zich bewust worden van de neurodiversiteit en begrijpen waarover het gaat. Daarna kunnen ze met de juiste handvatten en tools aanpassingen doorvoeren op de werkvloer, zodat het fijn werken is voor iedereen. Dat kan vaak al met kleine aanpassingen, zoals het voorzien van prikkelarme ruimtes.
Niels: “Er is geen standaardpakket aanpassingen dat werkt voor iedereen. Het voordeel aan onze online training is dat werkgevers al heel wat inzichten verwerven, maar daarna is wel nog een stukje vorming en begeleiding nodig om die inzichten ook effectief te implementeren in de werkomgeving. Door bepaalde zaken aan te passen, haal je meer uit mensen dan je misschien denkt.”
En daar draait het uiteindelijk om: een meer inclusieve maatschappij verkrijgen en meer ruimte creëren voor mensen met een beperking.
Niels:“Zien wat de mogelijkheden zijn van mensen in plaats van te focussen op onmogelijkheden. De kansen en niet de beperkingen zien. Dat is ons doel.”
Meer info?
• VZW Autarkie
• De Groeneweg
• ESF-projecten binnen de oproep ‘Inclusieve Ondernemingen’