Themadag 'Specifieke doelgroepen en inclusie': een terugblik

Op 23 juni trokken netwerkmedewerkers naar Leuven voor de themadag ‘specifieke doelgroepen en inclusie’.

We weten dat nieuwkomers een zeer heterogene groep mensen vormen. De drempels om te participeren zijn voor iedereen anders. Onze leervragen:

❓Hoe verlagen we drempels in reguliere werkingen?
❓Voor wie blijft een specifiek aanbod nodig?
❓Hoe maken we duurzame participatie mogelijk?

De dag startte met een wandeling begeleid door vrijwilligers van Natuurpunt. Tijdens deze zintuigenwandeling maakten we kennis met het aanbod ‘Natuur voor iedereen’, dat nieuwkomers verbindt met natuur én met mensen. Het project biedt kansen om Nederlands te oefenen, sociale netwerken uit te bouwen en rust te vinden in het groen.

Onderweg leerden we hoe Natuurpunt drempels verlaagt, welke nieuwkomers baat hebben bij hun werking en hoe toeleiding en matching verlopen. De impact is voelbaar, zowel voor de nieuwkomers als voor de vrijwilligers en de organisatie zelf.

Tijdens het projectbezoek kwamen enkele waardevolle inzichten naar boven:

• Tussen de stops ontstaat het echte gesprek. Vrijwilligers delen verhalen over hun ervaringen, hun vluchtverhaal, hun band met de natuur en ideeën voor toekomstige activiteiten. In die spontane uitwisseling ontstaat sociaal weefsel, zaadjes van verbinding worden geplant.
• Verbinding vraagt tijd en herhaling. Eén wandeling is een begin, maar meerdere ontmoetingen zijn nodig om vertrouwen en duurzame relaties op te bouwen.

Meer info over het aanbod van Natuurpunt voor nieuwkomers vind je hier:

In de namiddag doken we dieper in het thema. Via oefeningen als de visbokaal en leertafels wisselden deelnemers ervaringen uit over inclusie, categoriaal en regulier aanbod en de bruggen daartussen. 

Een aantal inzichten:

• Verlaag drempels via warm onthaal en duidelijke communicatie (klare taal).
• Drempels verlagen bij organisaties doe je met kleine, haalbare stappen. Met grote plannen schrik je organisaties af.
• Stel de juiste verwachtingen en bereid mensen voor op wat kan mislopen, zowel voor nieuwkomer als organisatie.
• Werk met buddy’s of mentoren die kunnen “bridgen”. Want de kloof is in het begin vaak groot.
• Zorg voor goede informatie en begeleiding vóór start van een traject. Mensen moeten eerst begrijpen wat er bestaat en wat bij hen past.
• Nieuwkomers laten participeren in inclusief aanbod is het ultieme doel, maar behoud categoriaal aanbod voor kwetsbare groepen. Niet iedereen kan meteen instappen in reguliere werking. Veilige tussenstappen blijven nodig.
• Gebruik categoriaal aanbod zoals conversatietafels als opstap. Dit zijn plekken waar vertrouwen wordt gecreëerd en maakt doorverwijzing naar regulier aanbod makkelijker.
• Investeer in toeleiding en ondersteuning. Experimenteer met dedicated participatieteams en toeleiders en zet sterke communicatietools in, zowel voor nieuwkomers (heldere filmpjes, fiches, …) als organisaties (aangepaste narratieve, sterke verhalen, …). 

Op het einde van de dag blikten we samen terug én vooruit op het leertraject. Wat werkte goed? Waar liggen nog noden? En hoe kunnen we als netwerk verder groeien?

De themadag was een waardevolle stap in het leertraject “Wij Doen Mee. Samen sterker voor inclusie van nieuwkomers”. Door praktijk en reflectie te combineren, bouwden we nieuwe kennis en expertise op. En zo staan we samen alweer wat sterker in het programma. Samen sterker voor inclusie!