Europese steun aan werknemers die collectief zijn ontslagen bij Swissport Belgium

De Europese Unie heeft 1,1 miljoen euro gefinancierd, via het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EGF), om hulp te bieden aan 1.468 werknemers die collectief zijn ontslagen na het faillissement van Swissport Belgium in 2020. 

Gezien de omvang van het ontslag hebben de arbeidsbemiddelingsdiensten van de drie gewesten in België (VDAB, Actiris en Forem) de handen in elkaar geslagen om de werknemers te begeleiden naar opleiding en werk, elk volgens hun eigen ondersteuningssysteem. Met de hulp van het EFG is de begeleiding aangevuld met complementaire acties. Het is de eerste interregionale EFG-aanvraag in België.

Het bedrijf Swissport Belgium, gevestigd in Zaventem, was een leverancier van grondafhandelingsdiensten binnen de nationale luchthaven van Zaventem. Volgens het management van de Swissport International AG groep heeft de COVID-19-crisis de tekorten van haar Belgische dochteronderneming uit de hand doen lopen. Daarom werd besloten om strengere voorwaarden in te stellen voor de financiering van haar dochterondernemingen, om de algemene financiële levensvatbaarheid van de groep te vrijwaren. Zo heeft de Brusselse Ondernemingsrechtbank op 23 maart 2020 het faillissement uitgesproken van het Belgische filiaal, met het directe ontslag van alle werknemers als gevolg. 

De 252 ontslagen werknemers die in Wallonië gedomicilieerd zijn hebben steun gekregen van de Reconversiecel, een op partnerschap gebaseerd programma dat gericht is op collectieve steun voor werknemers. Daarnaast konden de werknemers gebruik maken van verschillende financiële steunmaatregelen, medegefinancierd door het EFG, ter bevordering van de werkgelegenheid en voor opleiding. Hieronder waren premies voorzien voor de terugkeer naar onderwijs en vaardigheidstraining, mobiliteitspremies en toelagen voor het opstarten van een eigen bedrijf. 

Daarnaast heeft de Reconversiecel een uitbreiding van het opleidingsaanbod kunnen verwezenlijken dankzij de terbeschikkingstelling van een specifiek budget uit het EFG. 

De EFG-steun heeft ook de mogelijkheid gecreëerd om activiteiten op te zetten om transversale vaardigheden te ontwikkelen, zoals interpersoonlijke communicatie en voorbereiding op sollicitatiegesprekken, alsook informatie omtrent de fiscale gevolgen van het veranderen van de status van werknemer in die van werkzoekende. 

Ten slotte is er een uitgebreid ondersteuningssysteem opgezet voor het opstarten van een eigen onderneming, vanaf de ontwikkeling van het project van de ondersteunde werknemer tot de daadwerkelijke lancering ervan als zelfstandige onderneming.

Het Vlaamse luik van het EGF-dossier omvatte met 791 personen de grootste groep van de ontslagen werknemers. Met de middelen uit het steunpakket verleenden VDAB en partners advies bij het zoeken naar een baan of het starten van een bedrijf. Daarnaast werden beroepsopleiding, taal- of ICT-opleidingen voorzien of andere onderwijsmogelijkheden aangeboden.  

De EGF-steun trad retroactief in werking vanaf de eerste dag na het faillissement van Swissport. Hierdoor kon de snelle tussenkomst van de sociale interventieadviseurs van VDAB, in samenwerking met Aviato, onmiddellijk na het faillissement van Swissport België in het EGF-dossier worden opgenomen. 

Door dit faillissement viel een belangrijke speler weg op Brussels Airport en ontstond er tijdelijk een monopolie van Aviapartners. Het bedrijf Alyzia SAS, afkomstig uit Frankrijk, werd tijdelijk aangesteld en stond open voor de aanwerving van personeel van Swissport. Ondertussen is dit een structurele oplossing tot 2025. Het bedrijf heeft dan ook een grote rol gespeeld in de nieuwe tewerkstelling van de ontslagen personeelsleden van Swissport.

Wallonië

• 74% van de 252 ontslagen werknemers in Wallonië vond een nieuwe baan, waarvan meer dan 80% met een vast contract; 
• De luchthavensector werft nog steeds werknemers aan: van de 118 tijdelijke contracten die met behulp van de Reconversiecel bij Alyzia België werden ondertekend, hebben 59 werknemers vervolgens een vast contract ondertekend;
• Leeftijd lijkt geen belemmering te zijn voor tewerkstelling in deze sector, aangezien bijna de helft van de tewerkgestelde werknemers 45 jaar of ouder is;
• Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe beter de integratie: 75% van de werknemers met als hoogste behaald diploma lager secundair onderwijs heeft een baan, tegenover 78% van de werknemers met ten minste hoger secundair onderwijs;
• Werknemers die ten minste één opleiding hebben gevolgd, hebben een grotere kans op werk dan werknemers die dat niet hebben gedaan; 

Vlaanderen 

• 53% van de 790 ontslagen werknemers in Vlaanderen is eind mei 2023 aan het werk;
• 11 personen zijn werkzaam in een knelpuntberoep.